24 lutego 2022 r. radykalnie zmienił się krajobraz, w jakim działają organizacje pozarządowe w Polsce. Pojawiły się nowe – niewyobrażalne dotąd – wyzwania związane najpierw z kryzysem humanitarnym i migracyjnym, a następnie z integracją uchodźców. Fundacja Polskie Forum Migracyjne w każdym miesiącu 2022 roku udzielała bezpośredniej specjalistycznej pomocy ponad 2500 osobom. W rok po wybuchu wielkoskalowej wojny publikujemy raport – podsumowanie naszych doświadczeń.
2022 ROK – RAPORTUJEMY
Według danych ONZ, w 2022 r. Europa przyjęła 5 mln ukraińskich uchodźców i uchodźczyń. Ponad półtora miliona osób otrzymało w Polsce ochronę czasową. W samej Warszawie znalazło schronienie ponad 160 tys. osób – to tak, jakby do stolicy przeprowadzili się wszyscy mieszkańcy Bytomia.
Mimo że ogrom potrzeb przerósł wszelkie nasze wyobrażenia, w Fundacji Polskie Forum Migracyjne dysponowaliśmy już wiedzą i doświadczeniem w pracy na rzecz osób z doświadczeniem migracji – wspieramy te społeczności od 2007 roku. Postawiliśmy sobie za cel zwiększenie skali działalności, jednocześnie zachowując wysoką jakość świadczonego wsparcia.
Powiększyliśmy zespół wsparcia psychologicznego, otwierając telefon zaufania, ruszając do pracy w punktach recepcyjnych, hostelach, szkołach. W 2022 roku udzieliliśmy 6500 konsultacji psychologicznych.
Rozbudowaliśmy zespół caseworkerów, prawników i konsultantów, który wspiera osoby z najbardziej złożonymi sprawami, np. uchodźców z niepełnosprawnościami, dzieci bez opieki, osoby starsze.
Wzmocniliśmy program wsparcia okołoporodowego dla uchodźczyń. Realizujemy międzykulturowe szkoły rodzenia, zatrudniamy położną, prowadzimy grupy wsparcia.
Jesteśmy regularnie obecni w warszawskich szkołach. Pracują tam zatrudniane przez nas asystentki międzykulturowe, ale odwiedzamy też szkoły z warsztatami.
Podsumowujemy 2022 rok w raporcie – zapraszamy do lektury!
WYZWANIA NA KOLEJNE LATA
Spodziewamy się, że kolejny rok będzie nie mniej trudny. Naszym zdaniem powinien on upłynąć pod znakiem dbałości o społeczną spójność – włączania uchodźców w rynek pracy, mądrego usamodzielniania osób w najtrudniejszej sytuacji i zobaczenia w nich uczestników i uczestniczki nowego społeczeństwa obywatelskiego Polski.
Nie jest to łatwe przy ogromnym niedoborze rozwiązań systemowych. Instytucje publiczne odpowiedzialne za wsparcie osób z doświadczeniem migracji są od wielu lat niedofinansowane, brak im kadr i zasobów koniecznych do pracy w obecnych warunkach, od lat Polsce brakuje też całościowego podejścia do tematyki migracyjnej. Spodziewamy się więc kryzysów, napięć i braku dostępu do niezbędnych usług w obszarach mieszkalnictwa, rynku pracy, edukacji, wsparcia społecznego czy zdrowia, zwłaszcza psychicznego. Już dziś obserwujemy rosnącą liczbę osób bezdomnych albo wykorzystywanych na rynku pracy. Alarmujące jest wykluczenie edukacyjne dużej grupy dzieci z Ukrainy i stan zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.
Ponadto jesienią 2023 roku zaplanowane są w Polsce wybory parlamentarne, a migracje i wybory w wielu państwach świata bywają mieszanką wybuchową. Choć liczymy, że w Polsce uda się uniknąć instrumentalizacji tematu migracji do celów politycznych, spodziewamy się zaostrzenia debaty publicznej na ten temat. Będziemy angażować się w budowanie świadomości o potrzebie opracowania i wdrożenia nowoczesnej polityki migracyjnej państwa. Będziemy też wskazywać na obszary wymagające uwagi czy rozwiązań, a także tonować nastroje, dzieląc się fachową wiedzą i doświadczeniem.